Türkçe
Sabit diski SSD ile değiştirmek
Bir bilgisayar açılırken, çalışırken ve kapanırken sıklıkla sabit disk üzerinde okuma ve yazma işlemleri yapar. HDD (Hard Disk Drive) dediğimiz cihazlar mekaniktir. Veri, hızla dönen diskler üzerine yazılır ve buradan okunur. Daha kısa bir süredir hayatımızda olan SSD (Solid State Drive) ise mekanik parçalar içermez. Yapısı daha çok flash bellekler gibidir.
Biz susalım rakamlar konuşsun
Dakikada 5400 RPM (dakikadaki devir sayısı) kapasitesine sahip bir HDD’nin ortalama yazma hızı 100 Mbps, 7200 RPM’ninki 150 Mbps iken, bir SSD 500 Mbps hızlara ulaşır. Daha üst modellerde ise 1500 Mbps gibi hızlara ulaşılabilir.
Sonuç olarak daha hızlı bir sabit diskin tüm sistemi hızlandırıcı etkisi vardır. Ne var ki SSD fiyatları HDD fiyatlarından daha yüksek. Bilgisayardaki tüm dosyalarınızı depolayacak büyüklükte bir SSD pahalıya mal oluyorsa, işletim sistemi ve hızlı çalışmasını istediğiniz programları SSD’ye kurup arşivlediğiniz dosyaları HDD üzerinde saklayabilirsiniz.
RAM’i artırmak
RAM (random access memory) bilgisayarın bir nevi geçici hafızasıdır. Açılan programlar, dosyalar, web siteleri açık oldukları sürece burada yer kaplarlar. Böylece işlemci veya diğer donanımlar gerektiğinde buradaki veriye hızlı bir şekilde erişebilir. Çok fazla program, bir sürü sekme veya devasa bir video dosyası açtığımızda bilgisayar teklemeye başlayabilir.
İşte bunlar hep RAM. Dolayısıyla RAM miktarını artırmak genelde bilgisayarımızın performansına katkı sağlayacaktır.
Mevcut RAM kapasiteniz 4 GB veya altındaysa bunu 8 GB veya üzeri bir miktara çıkarmak anında gözle görülür bir fark yaratır. Genel hızlanmanın yanında eşzamanlı olarak daha fazla program açabilir, bilgisayarınızı yavaşlatan programları daha hızlı bir şekilde kullanabilirsiniz.
Dizüstü ve masaüstü bilgisayar farklı tipte RAM kullanırlar. İlk dikkat etmeniz gereken kriter bu. Ardından anakartınızın hangi tip RAM desteklediğini öğrenmeniz gerekiyor. Anakart modelinizi biliyorsanız web’de arama yaparak bu bilgiye ulaşabilirsiniz. Modeli bilmiyorsanız CPU-Z gibi bir yazılım kullanarak öğrenebilirsiniz. Bilgisayarınız 2007 öncesine aitse muhtemelen DDR2, sonrasına aitse DDR3 tipi RAM almanız gerekir. 2015 sonrası modeller DDR4 tipini destekliyor olabilir. Anakart modelinizi bulup emin olmalısınız.
Ekran kartını değiştirmek
Mevcut ekran kartınız internette gezinti, sosyal medya, e-posta, ofis programları gibi işler için çoğunlukla yeterli olsa da bilgisayar oyunları, 3D video animasyon programları veya büyük video dosyaları oynatmak ekran kartınızı yükseltmenizi gerektirebilir.
Dizüstü bilgisayarların çoğunda ekran kartı anakarta bütünleşik olarak yer alır. Bunları değiştirmek maalesef mümkün değil. Masaüstü bilgisayarlarda ise anakartınızda ekran kartı için ek bir slot olduğuna emin olmalısınz. Alacağınız ekran kartının da bu slota uygun olması gerekiyor. Güncel seçenekler AGP ve PCI-E tipi bağlantılar. Ayrıca bilgisayarınızın güç kaynağı da bu ekran kartını besleyecek kapasitede olmalı. Eğer değilse bilgisayarın güç kaynağını da değiştirmeniz gerekir.
Sonuç olarak ekran kartınızı değiştirebileceğinize karar verdiyseniz kullanmak istediğiniz oyun veya uygulama ile ilgili çeşitli ekran kartlarının performans değerlendirmelerini karşılaştırıp bütçenize göre bir karar vermelisiniz.
İşlemciyi değiştirmek
Eskiden bilgisayarı hızlandırmaktan bahsedince ilk akla gelen şey işlemciyi değiştirmekti. Bugünlerde sırf hızı biraz daha fazla diye alacağınız bir işlemci genel performansı ciddi şekilde etkilemiyor. Arasında kuşak farkı olan güncellemeler (i3’ten i5’e yükseltme gibi) dikkatle yapılırsa fayda sağlayacaktır.
İşlemciyi değiştirmek diğer parçalara kıyasla daha çetrefilli. Yeni işlemcinin bilgisayarınızın anakartı ve mevcut RAM’i ile uyumlu olmama ihtimali oldukça yüksek. Örneğin anakartınız işlemcinin desteklediğinden daha düşük bir hızda veri iletiyorsa, yani işlemciyi işleyebileceğinden daha az veriyle besliyorsa işlemci tam kapasitesiyle çalışamaz. Açıkçası paranızı boşa harcamış olursunuz. Çoğu durumda yeni bir bilgisayar almak, işlemciyi değiştirmekten daha ekonomik bir seçenek olabilir.
Parçaları nasıl değiştireceğim?
Saydığımız donanımlar kolaylıkla çıkarılıp takılabilen, kendi yuvasından başka bir yere takılamayan parçalar. İşe başlamadan önce kendi bilgisayarınızın modeli ve değiştireceğiniz parçayla ilgili bir rehberi mutlaka internette araştırıp incelemenizi öneriyoruz.
